Theodore Roosevelt

| predecessor1 = William McKinley | successor1 = William Howard Taft | 1namedata1 = | 1blankname1 = Phó Tổng thống | office2 = 30px
Phó Tổng thống thứ 25 của Hoa Kỳ | term_start2 = 4 tháng 3 năm 1901 | term_end2 = 14 tháng 9 năm 1901
| predecessor2 = Garret Hobart | successor2 = Charles W. Fairbanks | president2 = William McKinley | office3 = Thống đốc bang New York thứ 33 | term_start3 = 1 tháng 1 năm 1899 | term_end3 = 31 tháng 12 năm 1900
| predecessor3 = Frank S. Black | successor3 = Benjamin Barker Odell Jr. | 3namedata3 = Timothy L. Woodruff | 3blankname3 = Phó Thống đốc | office4 = Phụ tá Bộ trưởng Hải quân | term_start4 = 19 tháng 4 năm 1897 | term_end4 = 10 tháng 5 năm 1898
| predecessor4 = William McAdoo | successor4 = Charles Herbert Allen | president4 = William McKinley | office5 = Lãnh tụ Thiểu số tại Hội đồng Bang New York | term_start5 = 1 tháng 1 năm 1883 | term_end5 = 31 tháng 12 năm 1883
| predecessor5 = Thomas G. Alvord | successor5 = Frank Rice | office6 = Nghị sĩ Hội đồng Bang New York
từ quận 21 Manhattan | term_start6 = 1 tháng 1 năm 1882 | term_end6 = 31 tháng 12 năm 1884
| predecessor6 = William J. Trimble | successor6 = Henry A. Barnum | birth_name = Theodore Roosevelt Jr. | birth_date= 27 tháng 10 năm 1858 | birth_place =Thành phố New York, New York, Hoa Kỳ | death_date =6 tháng 1 năm 1919 (60 tuổi) | death_place =Oyster Bay, New York, Hoa Kỳ | spouse =Alice Hathaway Lee
(1880-1884)
Edith Kermit Carow
(1886-1919) | children = Alice Roosevelt Longworth
Theodore Roosevelt Jr.
Kermit Roosevelt
Ethel Roosevelt Derby
Archibald Roosevelt
Quentin Roosevelt | parents = Theodore Roosevelt Sr.
Martha Bulloch Roosevelt | relations = Xem Gia tộc Roosevelt | alma_mater = Đại học Harvard
Trường Luật Columbia | occupation = Tác giả, Người bảo vệ môi trường
Nhà thám hiểm, Sử gia, Nhà nghiên cứu vạn vật học
Chính trị gia, Sĩ quan quân đội | party =Đảng Cộng hòa (1880-1911)
Đảng Tiến bộ (1912-1916)
Đảng Cộng hòa (1916-1919) | awards = 20px Giải Nobel Hoà bình (1906)
20px Huân chương Danh dự | signature=Theodore Roosevelt Signature-2.svg | allegiance = | branch = Lục quân Hoa Kỳ
Lực lượng Vệ binh Quốc gia New York | serviceyears = 1882–1886, 1898 | rank = 20px Đại tá | commands = Kỵ binh Tình nguyện Hoa Kỳ thứ nhất | battles = Chiến tranh Tây Ban Nha-Mỹ
• Trận Las Guasimas
• Trận San Juan Hill | module = |}} Theodore Roosevelt, Jr. (27 tháng 10 năm 1858 – 6 tháng 1 năm 1919), còn được gọi là T.R. hay Teddy, là một chính khách, chính trị gia, nhà bảo tồn học, người theo chủ nghĩa tự nhiên, nhà văn, và là Tổng thống thứ 26 của Hoa Kỳ tại nhiệm từ năm 1901 đến 1909. Ông từng là Phó Tổng thống thứ 25 của Hoa Kỳ tại nhiệm từ tháng 3 đến tháng 9 năm 1901 và là Thống đốc bang New York từ năm 1899 đến năm 1900. Roosevelt là lãnh đạo của Đảng Cộng hòa và là nhân vật chủ lực giúp ban hành các chính sách chống độc quyền trong Thời kỳ Tiến bộ đầu thế kỷ 20.

Lúc còn nhỏ, Roosevelt là một đứa trẻ ốm yếu khi mắc phải bệnh hen suyễn khiến cơ thể bị suy nhược. Thế nhưng, nhờ tích cực rèn luyện thể lực và có một lối sống lành mạnh và, ông đã vượt qua những rào cản sức khỏe và thoát khỏi căn bệnh hen suyễn ở độ tuổi thanh thiếu niên. Roosevelt nổi tiếng nhất bởi tính lạc quan và giàu nghị lực của mình. Ở Roosevelt, mọi người thấy được một hình mẫu chàng cao bồi nam tính mạnh mẽ với nhiều mối quan tâm và thành tựu đặc sắc mang tầm quốc tế. Từ nhỏ, ông được giáo dục tại gia và bắt đầu ủng hộ chủ nghĩa tự nhiên trước khi ghi danh vào Đại học Havard. Cuốn sách xuất bảng năm 1882 của ông mang tên ''The Naval War of 1812'' đã giúp ông xây dựng danh tiếng với vai trò là một sinh viên ngành sử học và người viết sách.

Trước khi trở thành một chính trị gia, Roosevelt là nhà lãnh đạo của một nhánh ủng hộ các chính sách cải cách trong Đảng Cộng hòa ở Quốc hội bang New York. Khi cả vợ và mẹ của ông lần lượt qua đời, vì quá đau buồn, ông đã đến một trang trại ở Dakota để sinh sống. Ông từng là Thứ trưởng Hải quân Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống William McKinley. Tuy nhiên, một thời gian ngăn sau khi nhận vị trí này, ông đã xin từ chức để lãnh đạo nhóm Rough Riders (biệt danh của một nhóm kỵ binh tình nguyện Hoa Kỳ) trong thời gian Chiến tranh Tây Ban Nha-Hoa Kỳ, và sau cuộc chiến, ông trở thành vị anh hùng. Năm 1898, ông được bầu làm Thống đốc bang New York. Sau khi Phó Tổng thống Garret Hobart qua đời năm 1899, các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa ở New York đã thuyết phục McKinley chọn Roosevelt làm người đồng ứng cử với ông trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 1900. Roosevelt đã tích cực vận động người dân bỏ phiếu cho mình, và cuối cùng, cặp đôi McKinley-Roosevelt đã có một chiến thắng thuyết phục khi tập trung xoay quanh các vấn đề như hòa bình, thịnh vượng, và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên.

Roosevelt nhận chức Phó Tổng thống vào tháng 3 năm 1901 và trở thành Tổng thống ở tuổi 42 sau khi Tổng thống đương nhiệm William McKinley bị ám sát. Sau sự kiện năm đó, ông là vị Tổng thống trẻ tuổi nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Roosevelt là lãnh đạo của phong trào tiến bộ, và điều này được thể hiện qua việc ông đã bảo vệ các chính sách đối nội có biệt danh "Square Deal" nhằm hứa hẹn mang lại sự công bằng cho người dân có mức thu nhập trung bình, phá vỡ độc quyền trong kinh doanh thương mại, đồng thời, chỉnh đốn ngành công nghiệp đường sắt và việc cung cấp thuốc men và thực phẩm sạch. Ông ưu tiên ban hành các chính sách nhằm bảo tồn thiên nhiên thông qua việc thành lập thêm nhiều vườn, rừng, và tượng đài quốc gia với mong muốn bảo tồn các tài nguyên thiên nhiên của đất nước. Về vấn đề đối ngoại, Roosevelt tập trung hợp tác phát triển ở vùng Trung Mỹ nơi ông bắt đầu kế hoạch xây dựng kênh đào Panama. Ông mở rộng và phát triển lực lượng Hải quân và đã cho Hạm đội Great White công du vòng quanh thế giới để phô diễn sức mạnh hải quân Hoa Kỳ. Ông là người đã thực hiện đàm phán và giúp dẫn đến kết thúc cuộc chiến tranh Nga-Nhật (1904 - 1905). Thành công to lớn này đã giúp cho ông nhận Giải Nobel Hoà bình năm 1906. Trong các nhiệm kỳ của mình, Roosevelt không quá tập trung ban hành các chính sách liên quan đến vấn đề thu thuế hay tiền tệ. Năm 1904, sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống, ông mới được nhận một nhiệm kỳ hoàn chỉnh. Ở nhiệm kỳ mới, Roosevelt tiếp tục ban hành các chính sách tiến bộ, và phần lớn các đạo luật này đều được Quốc hội thông qua. Ông chính thức phát biểu ủng hộ người bạn thân của mình là William Howard Taft trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 1908.

Không lâu sau khi cuộc bầu cử 1908 kết thúc, Roosevelt bắt đầu thất vọng với Taft do các chính sách bảo thủ của vị tân Tổng thống. Do đó, Roosevelt cố gắng giành được đề cử của Đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 1912 để thay đổi các chính sách của vị lãnh đạo đương nhiệm. Tuy nhiên, Roosevelt đã thất bại, và ông đã từ bỏ Đảng Cộng hòa để thành lập Đảng Tiến bộ nhằm kêu gọi các cải cách tiến bộ tầm cỡ vĩ mô. Ông tự mình đứng ra tranh cử trong cuộc bầu cử 1912 với tư cách ứng viên từ Đảng Tiến bộ. Tuy nhiên, do có quá nhiều đối thủ với cách chính sách tương đồng đã gây ra hiện tượng chia phiếu bầu (tiếng Anh: split vote - người dân bầu cho ứng viên khác biệt nhất với những người còn lại) và giúp ứng viên Đảng Dân chủ Woodrow Wilson giành thắng lợi. Sau khi thất bại, Roosevelt bắt đầu một cuộc khám phá khoa học ở lưu vực sông Amazon nơi ông suýt mất mạng do mắc phải bệnh nhiệt đới. Trong thời gian Chiến tranh thế giới thứ nhất, ông đã chỉ trích Tổng thống Wilson vì giữ nước Mỹ nằm ngoài trận chiến trực tiếp với Đức, và đề nghị dẫn một đoàn quân tình nguyện đi tham chiến ở Pháp. Tuy nhiên, đề nghị đó của Roosevelt đã bị từ chối. Ông từng suy nghĩ về việc sẽ lại đứng ra tranh cử trong cuộc bầu cử năm 1920, nhưng sức khỏe ông ngày càng suy yếu cho đến khi ông qua đời năm 1919. Được cung cấp bởi Wikipedia